Creëer draagvlak in je organisatie
Een beleid rond omgaan met grensoverschrijdend en agressief gedrag werkt alleen als er steun, betrokkenheid en enthousiasme is. Bepaal daarom van wie je de goedkeuring, wilskracht, kennis en kunde nodig hebt om beleid te ontwikkelen en uit te voeren.
Zorg zeker dat je werkgever mee is. En betrek gemotiveerde en enthousiaste medewerkers, gebruikers, hun achterban, en belangrijke samenwerkingspartners.
Zorg voor een gemeenschappelijke emotionele drive.
En creëer massa door zo veel mogelijk op maat te sensibiliseren, informeren en motiveren.
Wie heb je nodig om je beleid te ontwikkelen?
De werkgever is verantwoordelijk om zijn medewerkers en gebruikers te beschermen. Dat is een wettelijke verplichting. Maar als dat de enige motivatie is, bestaat de kans dat een beleid rond agressief en grensoverschrijdend gedrag een dode letter blijft.
Een raad van bestuur en een directie die grensoverschrijdend en agressief gedrag erkennen en er met overtuiging iets aan willen doen, zijn essentieel. Alleen met hun goedkeuring en steun komen maatregelen tot stand, worden middelen (personeel, financieel, materieel) vrijgemaakt en kan de cultuur veranderen.
Is je werkgever niet overtuigd? Maak de behoefte aan verandering voelbaar. Anders wordt het thema ofwel botweg genegeerd, ofwel weggelachen. Argumenteer om je directie te overtuigen.
Is je werkgever overtuigd? Stimuleer je werkgever om dit voornemen officieel aan te kondigen. Zo voelen de medewerkers en de gebruikers zich serieus genomen en gesteund. Dat hebben ze nodig als ze te maken krijgen met agressief en grensoverschrijdend gedrag. Formaliseer de steun in een intentie- of engagementsverklaring.
Zoek uit welke medewerkers hun schouders willen zetten onder dit project en wie gemakkelijk andere collega’s meekrijgt. Deze mensen vind je op alle niveaus van je organisatie. Groepeer ze. Start een werkgroep en stel een trekker aan. Die trekker gelooft in de goede afloop en investeert flink wat tijd in de voorbereiding en opvolging van het werk.
Hun ervaringen, ideeën en oplossingen zijn ook een belangrijke bron van informatie, inspiratie en feedback. Bevraag en betrek hen. En vaardig iemand van hen af om mee te zetelen in de werkgroep.
Denk bijvoorbeeld aan doorverwijzers, opleiders en andere partners met wie je samenwerkt. Ook zij hebben mogelijks interessante punten aan te brengen.
Zorg voor een gemeenschappelijke drive
Zorg dat mensen een beleid rond omgaan met grensoverschrijdend en agressief gedrag ‘willen’ ontwikkelen. Daarvoor moeten ze voldoende emoties voelen en redenen hebben om er samen hun schouders onder te zetten. Wakker die emotionele drive aan vanuit een noodzaak of droom.
Zo kan bijvoorbeeld een ingrijpend incident medewerkers en gebruikers wakker schudden en hevige emoties bij hen losmaken: ‘Dit willen we niet, dit is bedreigend, er moet iets gebeuren!’
Pak die emoties op en hanteer ze. Ook al laaien spanning, frustratie, hoge verwachtingen, eisen en meningsverschillen op. De kern is dat die felle reacties aangeven dat grensoverschrijdend gedrag mensen raakt en dat er bepaalde dingen belangrijk zijn en sommige zaken anders moeten.
Wat dat precies is, moet nu naar boven komen. Maak daar tijd en ruimte voor. Buig negatieve emoties positief om. Kijk welke behoeften, waarden en verlangens erachter zitten. Bundel ze. Zo kom je samen in beweging.
Natuurlijk hoef je niet te wachten op een crisis om emoties los te krijgen. Wees het voor.
Stimuleer bewust de wil tot veranderen. Doe dit bijvoorbeeld door grensoverschrijdend gedrag en de gevolgen ervan binnen je eigen organisatie in kaart te brengen. Breng er verslag over uit en zet een discussie in gang. Interactie en discussie roepen vanzelf verlangens op.
Methodieken om agressief en grensoverschrijdend gedrag, eigen grenzen en teamgrenzen bespreekbaar te maken, helpen je hierbij.
De stap ‘Weten’ is de volgende stap die je zet als je een agressiebeleid ontwikkelt. Hiermee wakker je ook de stap van ‘Willen’ aan. Met feiten, cijfers en getuigenissen maak je zichtbaar en voelbaar dat het nodig is om te veranderen.
Stel: je droomt ervan om een aantrekkelijke organisatie te zijn die bekend staat om haar kwaliteitsvol aanbod, haar positief klimaat en haar zorg voor het welzijn en de veiligheid van het personeel en doelgroep.
De intentie om aandacht te geven aan welzijn en integriteit is dan geen reactie op aanwezig grensoverschrijdend en agressief gedrag of op gevoelens van onveiligheid. Hier kies je als organisatie voor een positief doel in de toekomst. Door aan dat doel te werken, verminder je automatisch de kans op agressief en ander grensoverschrijdend gedrag in je organisatie.
Willen heeft te maken met zin hebben. Zorg dat je een beeld hebt van waar je naartoe wil en wat je wil bereiken. Niet alleen van wat je wil vermijden.
Een positieve en concrete droom, uitgedrukt in een visie, is een krachtige aanvulling op de gevoelens van noodzaak.
Creëer massa, zo gaat de bal aan het rollen
Betrek zoveel mogelijk mensen. Sensibiliseer en informeer ze. En doe dit op maat. Pas als mensen zich persoonlijk aangesproken en emotioneel bevestigd voelen, nemen ze informatie op en zijn ze bereid hun steentje bij te dragen.
Zorg dat de kern van je boodschap bij elke doelgroep beklijft:
- Trek aandacht en wek interesse op. Verpak je boodschap op een onverwachte manier. Zo maak je mensen nieuwsgierig. Ontwikkel posters, flyers, kaartjes, screensavers, TikToks, Instagrams, hashtags en andere items om kernwaarden, centrale boodschappen en het veranderde beleid onder de aandacht te brengen.
- Laat elke doelgroep voelen dat de boodschap speciaal voor hen bestemd is. Toon dat je hun situatie, zorgen en behoeften kent. Speel erop in.
- Breng de essentie van je boodschap simpel, toegankelijk en duidelijk.
- Organiseer een startdag en draagvlaksessies. Laat medewerkers en gebruikers in dialoog gaan met elkaar over agressief en grensoverschrijdend gedrag, de risico’s, de gevolgen, hoe je het kan voorkomen, hoe je er best op reageert. Hun perspectieven, ideeën en ervaringen zijn nodig om plannen en maatregelen inhoud en vorm te geven en om ze praktisch haalbaar en efficiënt te maken. Door uit te wisselen en samen aan de slag te gaan, vergroot je de kans op een haalbaar en gedragen beleid.
- Informeer de verschillende groepen regelmatig over de ontwikkelingen, realisaties en de nog te zetten stappen. Dat kan bijvoorbeeld via het personeelsblad, nieuwsbrief of een ander intern nieuwsmedium.
- Te veel informatie ontmoedigt mensen. De essentie vervliegt. Te weinig informatie leidt tot onwetendheid en zo tot ontevredenheid. Structureer de belangrijkste informatie en bespreek die regelmatig.
Ook vorming, training en coaching zijn manieren om het draagvlak te vergroten en de mentaliteit en attitudes te beïnvloeden.
Voorbeeldgedrag
Ook voorbeeldgedrag van directie en leidinggevenden, en toezicht op het naleven van afspraken bevordert draagvlak. Het maakt de visie en het beleid geloofwaardig. Het laat zien dat je het echt meent.