Persoonlijke, professionele en teamgrenzen: hoe baken je ze af?
Iedereen heeft andere grenzen als het om lastig of agressief gedrag gaat. Dit heeft als gevolg dat iedereen anders reageert op gedrag dat een bepaalde grens overschrijdt. Bovendien kunnen grenzen verschuiven naargelang je energie, ervaringen en de context.
Creëer duidelijkheid. Bespreek welk gedrag aanvaardbaar is en welk niet. Zo stem je beter op elkaar af en is het duidelijker wanneer je moet reageren.
Een grens. Waar hebben we het over?
Een grens bepaalt wat je tolereert en vanaf wanneer je bepaald gedrag niet meer tolereert.
Er zijn drie soorten grenzen:
- De persoonlijke grens gaat over je comfortzone, draagkracht, waarden, overtuigingen en emoties. Ze bepaalt wat voor jou ontspannen, veilig en respectvol aanvoelt. Hoe ver ga je in nabijheid, emotionele betrokkenheid, het delen van je privéleven of het omgaan met gedrag dat jou persoonlijk raakt? Je persoonlijke grens is dus erg subjectief. Ze wordt o.a. gevoed door je opvoeding, ervaringen en kwetsbaarheden.
- De professionele grens gaat over je rol en verantwoordelijkheden binnen je werkcontext en dus om hoe jij als professional grenzen zou stellen. Deze grens wordt mee bepaald door je opleiding, arbeidsethos en het beleid en de cultuur in je organisatie. Hier gaat het om weten en afwegen wanneer en waarom het belangrijk is om te reageren.
- De team- of organisatiegrens. Hiertoe kom je als alle (team)leden hun professionele grenzen samenleggen en op elkaar afstemmen. Je maakt afspraken over wanneer jullie als team of organisatie reageren.
Het is belangrijk om op het werk te leren overgaan van een persoonlijke naar een professionele grens.
Daarnaast moet je het ook eens worden over de gezamenlijke team- of organisatiegrens.
Zo kan iemand vanuit de eigen opvoeding of ervaring persoonlijk vinden dat discussiëren met stemverheffing of ruzie maken met slaande deuren niet oké is en ontmoedigd moet worden. Door het gedrag vanuit een professioneel oogpunt te bespreken kan deze persoon een ander standpunt innemen en de eigen reactie meer afstemmen op collega's.
Waarom is een gezamelijke teamgrens belangrijk?
Door persoonlijke en professionele grenzen bespreekbaar te maken en op elkaar af te stemmen, wordt het mogelijk om duidelijkheid te scheppen en te bepalen:
- Wat je wel en niet tolereert.
- Wat de knipperlichten zijn.
- Welke vormen van grensoverschrijdend gedrag je moet melden en registreren.
- Wanneer of bij welke vormen van grensoverschrijdend gedrag je zeker opvang en nazorg biedt aan de betrokkenen.